Ev sahibi ve kiracı öğrenci arasında “sözleşme krizi”

Dünyayı alt üstü ederek yayılmaya devam eden yeni tip Korona virüs (Covid-19), üniversiteleri bir önceki dönem gibi 2020-2021 öğretim yılın güz döneminde de uzaktan eğitime teşvik etti. Dolayısıyla YÖK’ün tavsiye kararı doğrultusunda Türkiye’nin birçok üniversite tarafından alınan uzaktan eğitim kararı, öğrenci şehri olarak bilinen Eskişehir’de de uygulanıyor. Şehirde bulunan 3 üniversitenin uzaktan eğitim kararı, kazanımı öğrencilerden sağlayan yüzlerce esnafı zor duruma düşürürken, bir “sözleşme krizi”, öğrencilerin kaldığı ev, apartman veya yurtların sahipleriyle öğrencileri karşı karşıya getirdi. Geçtiğimiz bahar dönemi gibi yeni öğretim yılın güz döneminde de üniversitelerde uzaktan eğitime devam edilecek olması, öğrenci aileleri ve ev sahipleri arasında “kira sözleşmesi” anlaşmazlığına yol açtı. Öğrenciler, kalamadıkları evlerden çıkmak isterken, ev sahipleri ise yapılan sözleşme doğrultusunda bunu kabul etmeyip her ay düzenli kirasını talep ediyor. Bu durum öğrenci ailelerini de oldukça zorluğa düşürüyor. Kiranın istenmesi ve verilmemesi konusunda iki tarafın da haklı olacağı yönde görüşler varken, salgın sürecinde meydana gelen bu anlaşmazlığının çözülmesini bekleniyor.

“Ancak devlet bunu çözebilir”
Eskişehir Emlak Komisyoncuları Odası (ESEKO) Başkanı Gazi Çelik, ev sahipleri ve öğrenci aileleri arasında yaşana bu ‘sözleşme krizi ’in giderilmesi için devlet büyüklerinin konuya el atması gerektiği belirtti. Gazi Çelik, konu ile ilgili konuşurken, “Öncelikle sağlık diyoruz. Sağlık olmadan hiçbir şey olmaz, bu bir gerçek. Öbür taraftan ticari açıdan bakarsak burada çeşitli sorunlar meydana geliyor. Bunların en başında kiracılarla ev sahipleri arasındaki sıkıntılar yer alıyor. Bir yıl önce öğrenciler kiralık ev tutmuşlar, sözleşme yapmışlar. Okullar açılmadığından dolayı da ailelerin çocuklarını Eskişehir'e göndermediklerini görüyoruz. Bu sebepten dolayı da Borçlar Kanunu gereği kiralarını ödemeleri gerekiyor tabii ki. Böyle olunca da ev sahibiyle kiracı arasında ister istemez bir problem yaşanıyor. Bu yurtlarda da aynı şekilde görülüyor. Yurtlarda da öğrenci girerken bir yıllık peşin sözleşme yapıyor ve ardından bu hastalıktan dolayı da memleketinden kalkıp gelmiyor buraya. O zaman da apartman sahibiyle öğrenci arasında bir problem yaşanıyor. Bu problemlerin bir kısmı çözülüyor, bir kısmı çözülemiyor. Tabii insanlar buralardan gelir elde etmek istiyorlar, vergi ödüyorlar. Sözleşmeler Borçlar Kanununa yapılan sözleşmeler. Biz esnaf olarak belli bir yere kadar yardım etme durumumuz olabiliyor, fakat bir yerden sonra yapamıyoruz. Çünkü az önce de söylediğim gibi Borçlar Kanununda başlangıç ve bitiş tarihi iki tarafı da bağlar. Alacaklı kişi söz konusu parayı ister, karşı taraf da vermek istemez. Sözleşmeyi iptal etmek ister, ama Borçlar Kanununda maddeler açıktır. Kira sözleşmesi devam ettiği sürece kiracı kirasını ödemekle mükelleftir. Bunu ancak devletimiz bir genelge yayınlayarak bu sorunu çözebilir. Ya devletimiz bu kirayı karşılayacak, ya da bir genelgeyle buna bir yol bulacak. Başka bir çaresi yok bu durumun” şeklinde konuştu.

Fırsatçıları izin verilmeyecek
“Şuan kiracı bulamayan ev sahipleri, öğrencilerin geri gelmesiyle birlikte kiralarında çok yüksek bir fiyat uygulayarak bu süreçte kaybettikleri yeniden kazanmaya çalışacak mı?” sorusuna yanıt veren Çelik, bu durum o süreçteki talep dengesine bağlı olacağı ifade ederken, fırsatçıların önünü kesileceği belirtti. Gazi Çelik, “Şu anda talep olmadığından dolayı evlerin bayağı bir kısmı boş kaldı. İkinci dönemi düşünürsek tabii arz talep dengesine bağlı bu durum. Eskişehir’de biz yıllardan beri öğrencilerin açıkta kalmasıyla ilgili bir sorun yaşamadık. Öğrenci arkadaşların barınma sorunları hiç olmadı, muhtemelen yine olmayacak diye düşünüyorum. Tabii arada sırada fırsatçı insanlar çıkabilirler ortaya. Bu fırsatçılara da elimizden geldiğince engel olacağız. Mümkün olduğu kadar buraya gelen öğrencilerimize, ailelerimize yardımcı olacağız” diye anlattı.

Atışlar yüzdelik modelinde olabilir
Ev kiralamada istenilen fahiş fiyatını engellemek için yıllar önce uygulanan ‘yüzdelik’ modelini bu yıl da uygulanabileceği belirten Çelik, “Yıllar önce kira artışı oranlarında belirli bir yüzde belirlenmişti artışlarla ilgili. Diyelim ki ‘Bu sene pandemiden dolayı hiç kira artışı olmayacak. Bir sonraki sene yüzde 5 artacak’ gibi bir yönetmelik yayınlanırsa hem biz, hem aileler, hem de esnaf mağdur olmaz diye düşünüyorum” dedi.